Hayat Devam Eder: Organ Bağışıyla Yaşatmak
Organ bağışı, bir insanın yaşamını başka birine devretmesidir — kelimenin tam anlamıyla “hayat vermek.”
Türkiye’de her yıl yaklaşık 30 bin kişi organ nakli bekliyor, ancak bağış oranı hâlâ düşük. Oysa tek bir bağışçı, 8 farklı insana yaşam, 60’tan fazla hastaya umut olabilir.
Organ Bağışı Nedir?
Organ bağışı, kişinin hayattayken veya ölümünden sonra, organlarının tıbben nakledilebilir olduğu durumda başka hastalara verilmesi için izin vermesidir. Böbrek, karaciğer, kalp, akciğer, pankreas, kornea gibi birçok organ nakledilebilir. Hayattayken yapılan bağışlar genellikle böbrek veya karaciğerin bir kısmı gibi organları kapsar.
Neden Önemlidir?
Organ nakli, son dönem organ yetmezliği yaşayan hastalar için tek tedavi seçeneğidir. Diyaliz cihazına bağlı bir hasta, böbrek nakliyle yeniden özgürlüğüne kavuşur. Karaciğer yetmezliği olan bir çocuk, nakille normal bir yaşama döner. Ancak bu mucize için gereken şey yalnızca tıbbi başarı değil, toplumsal bilinçtir.
Dünya genelinde her 10 hastadan sadece 1’i uygun organ bulabiliyor. Türkiye, sağlık altyapısı açısından güçlü bir nakil sistemine sahip olmasına rağmen, bağış oranı Avrupa ortalamasının altında.
Kimler Organ Bağışında Bulunabilir?
18 yaşını doldurmuş, akli dengesi yerinde her birey organ bağışında bulunabilir. Bağış yapmak isteyen kişiler, sağlık müdürlüklerine, hastanelere veya e-Devlet sistemi üzerinden başvuru yapabilirler. Bağış işlemi yalnızca bir form doldurmakla tamamlanmaz, asıl önemlisi, kişinin bu kararı aile bireyleriyle paylaşmasıdır. Çünkü ölüm sonrası bağışın gerçekleşebilmesi için ailenin onayı şarttır.
Dini ve Etik Açıdan Organ Bağışı
Diyanet İşleri Başkanlığı, organ bağışını “insan hayatını kurtarma amacı taşıdığı sürece caiz” olarak tanımlar.Birçok din ve kültürde organ bağışı, “iyiliğin en yüksek biçimi” olarak görülür.Bu yönüyle organ bağışı, sadece tıbbi değil, vicdani bir sorumluluktur.
Organ Naklinde Türkiye’nin Başarısı
Türkiye, organ nakli konusunda bölgesel bir merkez haline gelmiştir. Özellikle canlı vericili karaciğer ve böbrek nakillerinde, başarı oranı %90’ın üzerindedir. Ancak kadavradan yapılan nakil oranı hâlâ düşüktür — bu da bağış farkındalığının yetersizliğinden kaynaklanır.
?? “Organ bağışı, bir imzadan çok daha fazlasıdır. Bir insanın yaşamı, başka birinin cesaretiyle devam edebilir. Yaşarken verebileceğimiz en anlamlı armağan, bir nefes, bir kalp atışı, bir umut olabilir.”