Her 8 kadından 1’i risk altında: Meme Kanseri
Meme kanseri, kadınlarda en sık görülen kanser türlerinden biridir ve dünyada her 8 kadından 1’i yaşamı boyunca bu hastalıkla karşılaşma riski taşır. Erken tanı sayesinde meme kanseri tedavi edilebilir bir hastalıktır. Bu nedenle belirtileri bilmek, düzenli kontrolleri ihmal etmemek ve kendi kendine muayene yöntemini öğrenmek hayati önem taşır.
Meme Kanseri Nedir?
Meme kanseri, meme dokusundaki hücrelerin kontrolsüz çoğalmasıyla ortaya çıkan kötü huylu bir hastalıktır. Çoğunlukla süt kanallarında (duktal karsinom) veya süt bezlerinde (lobüler karsinom) başlar. Hücrelerin anormal çoğalması zamanla hem meme dokusuna hem de lenf düğümlerine ve diğer organlara yayılabilir.
Meme Kanseri Türleri
Meme kanseri farklı alt türlere ayrılır. En sık görülen duktal karsinom süt kanallarında gelişirken, lobüler karsinom süt üreten bezlerden çıkar. Ayrıca inflamatuar meme kanseri ya da Paget hastalığı gibi daha nadir türler de vardır. Her türün seyrine göre tedavi yaklaşımı değişiklik gösterebilir.
Meme Kanseri Evreleri
Hastalık evreleri, kanserin yayılımını belirlemek için kullanılır. Erken evrede tümör sadece meme dokusu ile sınırlıyken, ileri evrede lenf düğümleri ve uzak organlara metastaz görülebilir. Evre 0’dan Evre 4’e kadar ilerleyen bu süreç, tedavi planının belirlenmesinde en önemli kriterdir.
Meme Kanseri Neden Olur?
Meme kanserinin kesin nedeni bilinmemektedir. Ancak genetik değişiklikler, hormonal faktörler ve çevresel etkenlerin rol oynadığı düşünülmektedir. Hücrelerin DNA’sında meydana gelen hasarlar, kontrolsüz hücre büyümesine zemin hazırlar.
Risk Faktörleri
Bazı kişiler meme kanseri açısından daha yüksek risk altındadır:
- Ailede meme kanseri öyküsü bulunması
- 50 yaş ve üzeri olmak
- Östrojen maruziyetinin fazla olması (erken adet, geç menopoz, doğum yapmama)
- Obezite ve hareketsiz yaşam tarzı
- Alkol ve sigara kullanımı
- Radyasyon maruziyeti
Belirtiler
Meme kanseri başlangıçta sessiz seyredebilir. Ancak ilerledikçe şu belirtiler görülebilir:
- Memede veya koltuk altında ele gelen kitle
- Meme başında akıntı, özellikle kanlı akıntı
- Meme şeklinde veya boyutunda asimetri
- Ciltte çekinti, çukurlaşma veya kızarıklık
- Meme başında içe dönüklük
Bu belirtilerden biri bile fark edildiğinde zaman kaybetmeden doktora başvurmak gerekir.
Kendi Kendine Meme Muayenesi
Kendi kendine muayene, kadınların her ay düzenli olarak uygulaması gereken basit ama etkili bir yöntemdir. Ayna karşısında meme görünümünde değişiklik aranır, ardından elle yapılan dairesel kontrollerle memede ve koltuk altında şüpheli kitle olup olmadığı incelenir. En doğru zaman adet başından başlayarak, 7. ve 10. günlerdir.
Tanı Yöntemleri
Meme kanseri tanısı için ilk basamak mamografidir. Ayrıca ultrason ve MR görüntüleme de kullanılabilir. Kesin tanı ise biyopsi ile konur. Şüpheli dokudan alınan örneğin patolojik incelemesi, hastalığın türünü ve evresini ortaya koyar.
Tedavi Seçenekleri
Tedavi, hastalığın evresi ve hastanın genel durumuna göre planlanır.
- Cerrahi: Tümörün veya memenin çıkarılması
- Kemoterapi: Kanser hücrelerini yok eden ilaç tedavisi
- Radyoterapi: Radyasyon ile bölgesel tedavi
- Hormon tedavisi: Hormon duyarlı kanserlerde kullanılır
- Hedefe yönelik tedaviler: Yeni nesil ilaçlarla kanser hücrelerine özel tedavi uygulanır
Günümüzde tedavi yöntemlerindeki gelişmeler sayesinde pek çok hasta sağlığına kavuşabilmektedir.
?? “Meme kanserinde erken teşhis hayat kurtarır. Her kadının düzenli kontrollerini ihmal etmemesi, kendi bedenini tanıması ve farkındalıkla hareket etmesi büyük önem taşır.”